Karadeniz fıkrası değil bilimsel öneri: Güneşi gölgeleyelim

Ordu’nun Fatsa ilçesine bağlı Yalıköy beldesi sakinlerinin güneş ışığını engellediği için 500 metrelik dağı tıraşladıkları haberini okuyanlar “Karadeniz Şakası” olduğunu sanmıştı ama gerçekti ve köylüler, yeterince gün ışığı alamadıkları için romatizmadan muzdarip olduklarını söylüyordu. Dağın 30 metre tıraşlanması bile köydeki pek çok romatizmalı vatandaşı rahatlatmıştı. Şimdi bilim insanlarının küresel ısınmayı geciktirmek amacıyla dünyaya gelen gün ışığını azaltmak adına güneşi gölgelemeyi önermesi de duyanları şaşkına cevirdi. Peki “Karadeniz Fıkrası”nı çağrıştıran bu önerinin hayata geçmesi mümkün mü?

Bilim insanları, yeryüzünden yaklaşık 20 kilometre yukarıda bulunan stratosfer katmanına düzenli olarak sülfat tanecikleri sıkılması halinde küresel ısınmanın azalacağını belirtiyor.

‘Stratosferik Aerosol Enjeksiyonu’ (SAI) olarak da adlandırılan yöntemin altyapısı için 15 yıl çalışılması gerekeceğini söyleyen araştırmacılar, henüz bu tekniği uygulayabilecek bir aracın var olmadığına, ancak bu iş için özel uçak benzeri araçların kolayca üretilebileceğine de değiniyor.

Rapor, söz konusu tekniğin yürürlüğe konmasının ne kadar cazibeli ve pratik olacağı konusunda değerlendirme yapılmadığını ama yılda yaklaşık 2,25 milyar dolara mâl olacak yöntemin göreceli olarak oldukça ‘ucuza’ mâl olacağına değiniyor.
Yöntemi eleştiren bilim insanları ise stratosfere parçacıklar yerleştirmenin kuraklık ve ekstrem hava durumlarına sebep olabileceği konusunda uyarıyor.

Konunun bir de uluslararası boyutuna değinen Profesör Phil Williamson, “Bu senaryolar problemlerle dolu, böyle bir yöntemi yürürlüğe sokmak için gerekli uluslararası desteği almak neredeyse imkansız.” ifadelerini kullanıyor.