Connect with us

DÜNYA

Avrupa Rusya’ya muhtaç kaldı

Tüm dünyayı etkisi altına alan enerji krizi giderek derinleşiyor. Avrupa ülkeleri 2014 yılında beri sistematik olarak yaptırım uyguladıkları Rusya’ya muhtaç kaldı. Avrupa’nın çoğu, özellikle Rusya’dan gelen dış tedarik kaynaklarına bağlı.

Published

on

İngiltere ve Avrupa’yı sarsan enerji fiyatlarındaki yükseliş hem tüketicileri hem de hükûmetleri endişelendiriyor. Arz ve talep arasındaki farkın yüksek fiyatlara yol açarak enflasyonu tetiklemesi zorlu bir kış anlamına geliyor.

AB’nin veri ve istatistik merkezi olan Eurostat’a göre, AB ülkeleri kendi enerjisinin yaklaşık %39’unu üretirken %61’ini ithal ediyor. Bu elbette ülkeye göre değişiyor. Yayınlanan son rakamlara göre İngiltere enerjisinin yaklaşık %35’i için ithalata bağımlıyken İrlanda %68, İtalya %77 ve İzlanda %16 ithalat yapmak durumunda Norveç ise % 575’lik ihraç oranıyla tam tersi bir durum yaşıyor.

ENERJİDE AĞIRLIK PETROL

Türkiye Gazetesi’nden Osman Sağırlı’nın haberine göre, Avrupa Komisyonu verilerine göre hangi ülkelerin petrol, gaz, kömür, nükleer veya yenilenebilir enerji kullandığını görmek mümkün. Yayınlanan veriler, enerjinin çoğunluğunun beş farklı kaynaktan geldiğini gösteriyor: Ham petrol (%36), doğalgaz (%22), yenilenebilir enerji (%15), nükleer enerji ve katı fosil yakıtlar (her ikisi de %13). Avrupa’daki çoğu ülke, İngiltere, İspanya, Almanya ve Danimarka dahil olmak üzere fosil yakıt kullanımıyla yönetiliyor.

Eurostat’ın ölçüm birimi olan bin ton petrol eş değeri bazında ülkelerin enerji dengeleri (üretilen ve ithal edilen enerji arasındaki fark) arasında ciddi farklılıklar var. Almanya, 306.973 dengesi ile mevcut enerjide diğer ülkelerin önünde yer alıyor. Onu 253.116 ile Fransa ve 184.968 ile İngiltere izliyor. Ölçeğin diğer ucunda daha küçük ülkelerde daha küçük miktarlar var: Karadağ, Arnavutluk ve Kosova sırasıyla 1.112, 2.386 ve 2.668 bin ton mevcut. Karadağ %33, Arnavutluk %32 ve Kosova %31 ithalat yapıyor. Türkiye ise enerjisinin yüzde 70’ini ithal ediyor, toplam enerji dengesi ise 151.030…

İNGİLTERE BİLE BİLE

Analistlere göre, doğalgaz fiyatlarındaki artışların sebepleri belli; soğuk geçen 2021 kışından sonra düşen stoklar, daha fazla elektrik üretimi talebi, daha zayıf yenilenebilir üretim ve daha az kömür/nükleer arzın bir sonucu.

Doğalgaz depolama kapasitesi açısından Avrupa’nın en düşükleri arasında yer alan İngiltere’deki fiyatların spekülatif şekilde artması şaşırtıcı değil. Çünkü Avrupa’nın depolanmış gazının %1’inden azı İngiltere’de. Yüksek enerji fiyatları, bazı İngiltere enerji şirketlerini zora sokmaya başladı.

Ayrıca İngiltere’nin elektriğinin büyük bir kısmı gaz yakıtlı santraller tarafından üretiliyor ve yakın zamanda Fransa’dan elektrik ithal etmek için kullanılan ana güç kablosu, bir yangında yok oldu.

RUSYA’YA MUHTAÇLAR

İlginç bir şekilde Avrupa’nın bugün bu durumda olmasının ana sebeplerinden biri de ‘yeşil’ enerjiye son on yılda yatırım yapılmaması. Ne yazık ki, mevcut elektrik krizi birçok ülkeyi en kirletici enerji üretim metotlarından birine geri dönmeye, kömür yakmaya zorluyor.

Bu sebeple Avrupa’nın çoğu, özellikle Rusya’dan gelen dış tedarik kaynaklarına bağlı.

Merchants Trust’a ( MRCH ) göre dünyanın enerjisinin hâlâ %80’inden fazlası fosil yakıtlara bağlı. Gelişmekte olan ekonomiler geliştikçe ve sanayileştikçe, enerji talebinin zaman içinde büyümeye devam etmesi çok muhtemel. Fosil yakıtlardan uzaklaşma yaşanacak olsa da enerji sektörünün yüksek sermaye yoğunluğu, bunun çok uzun zaman alacağı ve çok büyük yatırımlar gerektirdiği anlamına geliyor.

AB, RUSYA’YA YÖNELİK EKONOMİK YAPTIRIMLARI UZATMIŞTI

Avrupa Birliği (AB), Ukrayna’yı istikrarsızlaştırdığı gerekçesiyle Rusya’ya 2014’ten beri uyguladığı ekonomik yaptırımların süresini 6 ay daha uzatma kararı almıştı.

Uzatılan ekonomik yaptırımlar uyarınca AB üyesi ülkeler, Rusya’ya silah satışı yapmıyor. Yaptırımlarla, Rusya’nın petrol ve gaz sektörlerinde kullanılan bazı hassas teknolojileri, AB ülkelerinden alması kısıtlanıyor. Ayrıca Rus kamu bankaları Avrupa’da finans sektöründen dışlanıyor.

Yaptırımlar, her 6 ayda bir uzatılıyor. Mevcut yaptırımların süresi 31 Temmuz 2021’de son buluyordu.

AB’nin ekonomik yaptırımlar dışında Rusya’ya yönelik diplomatik tedbirler ile kişileri hedef alan seyahat yasağı ve varlıkların dondurulması gibi bireysel yaptırımları da bulunuyor.